Endüstri Ürünleri Tasarımcıları için Okuma Listesi — Türk Yazarlar

Bu okuma listesi endüstriyel tasarımcılar için oluşturulmuştur. Ama listedeki bu kitapların tüm branşlardaki tasarımcılara değer katacağına ve ilham vereceğine inanıyorum. Kitapların konuları; tasarım süreci, tasarım düşüncesi, tasarım tarihi, tasarım teknikleri vb.

1.Endüstri Tasarımı Temel Kavramlar/Nigan Bayazıt

Bu yayın geniş bir perspektif içinde endüstri tasarımını bütün ilgili kavramlarıyla açıklamaya çalışmaktadır. Bir ansiklopedi değildir. Ancak bir sözlükten de öte bir çalışmadır. Çağdaş görüşleri yansıtmakla birlikte, bu görüşleri çok özet olarak vermektedir. Bu kitap kısa, düzenli ve ele alması kolay bir göz atma niteliğinde olmasıiçin hazırlanmıştır. Çağdaş metotları, kavramları, yaklaşımları ve bazı görüşleri ortaya sermek amacıyla bir araya getirilmiş maddelerden oluşmaktadır.

2.Endüstri Ürünlerinde ve Mimarlıkta Tasarlama Metodlarına Giriş — Nigan Bayazıt

İstanbul Teknik Üniversitesi Öğretim üyelerinden Prof.Dr. Nigan Bayazıt’ın hazırladığı kitap aşağıdaki ana başlıkları incelemektedir.
-Tasarlama metotlarını temellendirme
-Tasarım yönetimi
-Tasarlamanın özellikleri ve gelişimi
-Ürün yaşam döngüsü
-Tasarlama teorileri ve metod yaklaşımları sınıflaması
-Tasarlama süreci

3.Ürün Tasarımında Adımlar — Önder Küçükerman

Ürün tasarımında yaratıcı çalışmalardan başlayıp ürünün elde edilmesine kadar olan süreçte atılacak adımların temel ilkeleri ve başarılı örneklerin deneyleri üzerindeki görüşlerini ortaya koyuyor. Küçükerman; tüketicinin her gün gittikçe artan özel istekleri, üreticiler arasındaki rekabetin kazandığı hız, tasarımın ürüne dönüştürülmesinde her kuruluşun kendi yapısına uygun adımları belirlemesi gibi faktörlerin ve bu süreçte üretim kuruluşu ile endüstri tasarımcısı arasındaki uyumun önemini vurguluyor. Endüstri tasarımcıları, endüstride araştırma-geliştirme görevlerinde çalışanlar ile tasarım yönetiminde görev alanların yararlanmasını amaçlayan kitap üç ana bölümden oluşuyor: Endüstri Ürünü Tasarımında Adımlar, Endüstri İçin Tasarımda “Tek” ve “Sürekli” Ürün, Endüstri Ürünü Tasarımında Biçimin Oluşturulması.

4.Anlamın Sınırı — Aykut Köksal

Aykut Köksal’ın kuramsal yazılarını bir araya getiren Anlamın Sınırı, mimarlıktan kentsel korumaya, çağdaş sanattan grafik tasarım ve müziğe uzanan bir çerçeve oluşturuyor. Çok farklı alanları kuşatmasına karşın, ortak bir kavramsal çerçeve içinde birbirine bağlanan bu metinler, anlam-bağlam ilişkisi üzerinde yoğunlaşıyor. Mimarlıktan müziğe uzanan tüm okumalarda bir yandan “anlam”a odaklanıyor, öte yandan kültür ve sanat üretiminin bağlamla ilişkisini sorunsallaştırıyor.

5.Tasarımı Anlamak — Nigan Bayazıt

Bu kitap tasarımla ilgili olarak zaman içinde tasarımın gelişimini, tasarımın kaynaklarını, tasarımın çeşitli problem alanlarını, tasarımla iletişimi ve geleceğin tasarımlarının yöneldiği yönleri bulmak isteyen herkes için yararlıdır. Kitapta tasarımcılar üzerindeki faklı etkiler, doğanın, zanaatların ve teknolojinin etkileri ayrıntılı olarak ele alınmaktadır. Tasarımın problemleri ile ilgili bölümler amaç, işlev, bütünlük, malzeme ve strüktür, modülerlik, tasarımın soyut problemlerine eğilmektedir. Sözel olmayan iletişim özelliği ile tasarım, tasarımda iletişim bölümünde yer almaktadır. Son olarak tasarımın karşısındaki çağdaş problemler üzerinde durulmaktadır.
Kitap genel olarak tasarım kavramları konusunda bir kaynak olmayı hedeflemektedir. Özellikle tasarımla ilgili disiplinlerden endüstri ürünleri tasarımı başta olmak üzere, mimarlık, iç mimarlık vb bölümlerin öğrencileri için bir kaynak kitap olarak düşünülmüştür. Kitap geniş bir spektrumla 500 ün üzerinde renkli resimle tasarımı açıklamayı ve öğretmeyi hedefleyerek tasarlanmış ve yazılmıştır.

6.Sanat Manifestoları — Ali Artun

Sanat manifestoları 20. yüzyılda sanatın tarihinin en sahici belgeleridir. O nedenle manifestolara başvurmadan modernizmi ve avangardı canlandırmak boşunadır. Onlar, çağdaş sanatın bilinçaltının da şifreleri sayılır. Ayrıca, sanat manifestolarının gücü, başta felsefe ve politika olmak üzere, sanatın ötelerinde de etkili olur. Çağdaş eleştirel düşüncenin esin kaynaklarından biri, bu manifestoların modernliğe karşı yürüttüğü inatçı muhalefettir.
Sanat Manifestoları derlemesi, sanatı ve hayatı aklın egemenliğinden sökmeye çalışan, hayal gücünü özgürleştiren ve sanatın özerkliğini kuran avangard hareketlerin bildirilerini biraraya getiriyor. 20. yüzyılda avangardın vaat ettiği umudun ve direnişin yüzyıl dönümündeki izlerini sürüyor.

7.Tasarımda İletişimsel Modeller — Oğuz Bayrakçı

Bu eserde, yazarı Prof. Dr. Oğuz Onaran tarafından, dilbilim, göstergebilim ve anlambilim alanına dayalı olarak; tasarım göstergebilimi ve ürün anlambilimindeki gelişmeleri bir bütün içinde değerlendirilip tasarıma uyarlanabilir bir model olarak sunmak hedeflenmiştir.

8.Düşünce Tarihi — O. Hançerlioğlu

Dört bin yıllık düşün, sanat ve bilim tarihinin klasik yapıtları üstüne eleştirel inceleme. Başlangıcından günümüze insanoğluna yol gösteren düşünsel iklim. Orhan Hançerlioğlu, insanlığın var ettiği kimi kavramları, akımlar ve yapıtlar temelinde incelerken bilim, sanat ve evrensel düşünce tarihinin dönüm noktalarını oluşturan atılımları eleştirel ama nesnel bir gözle eğerlendirmektedir. Yoğun bir emek ürünü olan kitap, insanoğlunun dört bin yıllık düşün birikiminin yanı sıra dünyayı anlama, kavrama ve yorumlamada biric rehber olma özelliğini koruyor. Düşünce Tarihi, çağdaş, yenilikçi ve kuşatıcı yaklaşımıyla günümüzü olduğu kadar gelecek kuşakların da düşünsel yolunu aydınlatıyor.

9.Bauhaus; Modernleşmenin Tasarımı — Ali Artun

Bauhaus düşüncesi, bir stilin, bir eğitim hareketinin ötesinde, 1850'lerden beri Avrupa’da yürürlükte olan kültürel, ekonomik ve toplumsal bir modernleşme programını ifade eder. “Yeni” bir hayatın tasarlanabileceği inancını temsil eder. Günümüzde Türkiye’de çağdaş eğitimin örgütlenmesi ve tasarım kültürünün hızla yükselmesi hâlâ Bauhaus’un izlerini taşır.
Bauhaus: Modernleşmenin Tasarımı, bugünkü Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi’nin çekirdeğini oluşturan ve 1957 yılında Alman ve Türk Bauhausçular tarafından kurulan Tatbiki Güzel Sanatlar Okulu’nun 50. kuruluş yıldönümü dolayısıyla düzenlenen “Türkiye’de Mimarlık, Sanat, Tasarım Eğitimi ve Bauhaus” Sempozyumu’na sunulan bildirileri kapsamaktadır.

10.Etik-Estetik — Kolektif — YEM Yay.

Etik-Estetik başlığı altında yayınlanan bu kitap “mimarlık” ve “felsefe” disiplinlerinin yükselen birlikteliğini bu ilişkinin olanakları ve sorunlarını farklı açılardan irdelemek üzere İTÜ Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü ve İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü işbirliğinde başlatılan “Mimarlık ve Felsefe” toplantılarına paralel olarak hazırlanan kitapların ikincisidir. Bu ikinci kitap 31 Ekim — 1 Kasım 2002 tarihinde İTÜ Mimarlık Fakültesi Taşkışla binasında gerçekleştirilen “II. Mimarlık ve Felsefe Sempozyumu”nda sunulan bildiriler üzerinden yeniden yazılmış metinleri kapsamaktadır.

11.Endüstri Ürünleri Tasarımında Biçime Ulaşmak — Mehmet Naci Dedeal

Bu kitap, ürün tasarımını anlamanın, biçime ulaşmanın ve sunmanın ana çizgilerini gerek öğrenim ortamlarında eğitimle gerekse uygulama alanında deneyimlenmiş olanlarının, basit açıklaması olan yöntemlerle aktarılmasını içerir. Genel olarak tasarıma bakışımdan şekilleniyor olsa da, tasarım sürecinde üzerinde gidilen yol: temel sanat eğitimi, mesleki temel eğitim ve ürün tasarımına dair bilinmesi gereken diğer eğitim disiplinlerinin akademik disiplinle dizilmiş taşlarından oluşur.

12.Malzeme ve Tasarım — Fehim Fındık

Gözden geçirilmiş ve yenilenmiş 2. baskısını yapan kitap, farklı üniversitelerin Metalurji ve Malzeme Mühendisliği ile Makine mühendisliği bölümlerinde lisans seviyesinde okutulmakta olan “Malzeme Seçimi ve Dizaynı” ya da “Malzeme ve Makine Tasarımı” derslerine yardımcı olarak, temel seviyede bilgiler, metotlar, bazı örnek problemler ve uygulamalara yer vermektedir.

13.Tasarım Tarihi — A. Mehtap Sağocak

Endüstriyel uygulamalar 1760 yılından günümüze kadar önüne geçilmez bir hızla gelişim göstermiştir. Tasarım; yapının, teknik ürünün ya da sanat eserinin ilk taslağı, deseni, tasarım çizimi olarak ifade edilebilir. Endüstrileşme süreci içinde yaşanan sosyo-kültürel değişimler, sanat ve endüstriyi uzlaştırma çabaları, farklı dönemlerin kendine özgü şartlarında doğan ya da tepkisel olarak ortaya çıkan tasarım stilleri, yeni malzeme ve teknolojik gelişmelerle sağlanan dönüşümler, Tasarım Tarihi kitabında ayrıntılı olarak incelenmiştir. Yazarımız bu çalışma sonucunda, tasarım konusunun; gündelik yaşamımızı, davranışlarımızı ve değer yargılarımızı biçimlendiren temel etkinliklerden biri olduğunu belirginleştirmiştir.

14. Tasarım Felsefesi : Tasarım Modelleri ve Endüstri Tasarımı — İsmail Tunalı

Tasarım, insanın tinsel yaratma erkiyle meydana getirdiği, doğaya alternatif bir varlık alanıdır. Bu varlık alanı bilimden sanata, felsefeden tekniğe insanın yarattığı her türlü nesne, ürün ya da yapıtı içine alan bir kültür dünyasıdır. Böylesi geniş bir dünyayı kavramak, tekil varlık alanlarıyla sınırlanmış bilimlerden ziyade ancak felsefenin harcı olabilir. Tasarımı kendine özgü varlık tarzları ve kategorileriyle birlikte topyekün ele alan disiplinin adı estetik felsefesidir. Tasarım Felsefesi, geleceğin insan-merkezli, hümanist ve tasarım odaklı dünyasının temelini oluşturacak bir estetik biliminin yapıtaşlarını belirlemeyi amaçlamaktadır. Kitapta tasarım olarak bilim, sanat ve teknik arasındaki ilişkinin yanı sıra mimarlık, kent, resim, müzik ve edebiyat gibi belli başlı tasarım modelleri çözümlenmektedir. Endüstri tasarımı ise ayrı bir bölümün konusunu oluşturmaktadır.

15.Malzeme ve Tasarım Bilgisi — Fehim Fındık

Endüstride kullanılan 160 bin malzeme arasından gereksinim duyulan gereçler için tasarım ve ardından da ilgili malzemenin seçimi ciddi bir iştir. Konu ile ilgili çalışan teknik elemanların malzemeler hakkında yeterli bilgiye sahip olması beklenir. Aksi halde, uygun tasarım ve malzemenin seçimi doğru yapılamaz. Bu kitap, Makine ve Metalürji Mühendisliği ile Teknik Eğitim Fakültelerinin Metal ve Makine Eğitimlerinin ve bazı fen bilimleri enstitülerinde Yüksek Lisans dersi olarak okutulmakta olan “Malzeme ve Tasarım” derslerine kaynak olarak planlanmıştır. Kitabı onlarca malzeme, özellik ve prosses (Tasarım aşamaları) diyagramı kullanılarak çeşitli sektörler için çok sayıda örnek uygulama yapılmıştır. Kitapta Tasarım, Malzeme seçimi, Malzeme mühendisi, Tasarım araçları, Malzemeler ve endüstriyel tasarım, Endüstriyel malzemeler ve özellikleri, Malzeme seçimi diyagramları ve örnekler, Malzeme seçimi prosses ilişkisi ve örnekler, Malzeme seçimi ve şekil konuları incelenmiştir.

16.Sahi, İnovasyon Neden Bize Bu Kadar-Hakan Gürsu

İnovasyonun neden Türkiye’ye uzak olduğunu sorgulayan Hakan Gürsu, bunun neden Türkiye için hâlâ açık bir imkân, bir olasılık olduğunu da anlatıyor. Yıllar içinde olgunlaşmış deneyimlerinin bu amaç için nasıl seferber edileceğini ifade ederken, bunun bir kavram ve uygulama yordamı olarak hayata geçirilmesini mümkün kılacak ipuçlarından söz ediyor. Türkiye için bir uzak ihtimal olduğu söylenebilecek bu yaklaşımın nasıl yetenekli uygulamacılar tarafından, ne kadar büyük bir maharetle hayata geçtiğini anlatan örnekleri ayrıntılarıyla aktarıyor.